Vaccinaties

 

Wanneer moet ik mijn puppy of hond vaccineren?

 

Een puppy wordt van kleins af aan al beschermd tegen ziektes als de moeder al goed is ingeënt.
De puppy krijgt al afweerstoffen via moedermelk binnen, daarom is het belangrijk dat de puppy de 1e moedermelk goed drinkt en daarna goed blijft drinken.
De melk is dan ook erg belangrijk voor een puppy om een goed immuunsysteem op te bouwen.
Dit is vooral de eerste weken, dit heet maternale-immuniteit.
Bij een bepaalt aantal weken verdwijnt deze moeder-weerstand en op dat moment zijn de puppy’s erg gevoelig voor infecties.

 

Er zijn 4 manieren van vaccineren ofwel titeren;

1. Regulier vaccinatie schema hond

• 6 weken: puppy enting distemper + parvo
• 9 weken: parvo + ziekte van Weil
• 12 weken: cocktail enting: distemper, infectieuze hepatitis + parvo + ziekte van Weil
• Op 1 jaar: cocktail enting DHP en ziekte van Weil
• Daarna jaarlijks ziekte van Weil
• 3-jaarlijks DHP en ziekte van Weil

 

2. Vaccinatie schema WSAVA (meest gangbare op dit moment)

• 6-9 weken: eerste vaccinatie DHP + ziekte van Weil
• 3 tot 4 weken later: tweede vaccinatie DHP + ziekte van Weil
• laatste vaccinatie: niet voor 16 weken! DHP + ziekte van Weil
• 20 weken: titerbepaling > 
  Positief: na 3 jaar opnieuw een titerbepaling en jaarlijks vaccinatie ziekte van Weil
  Negatief: vaccineren en 3 tot 4 weken later opnieuw titeren
  Indien negatief: ander merk vaccin toedienen en na 3 weken opnieuw titeren.
  Indien er niet getiterd wordt: vaccinatie op 26 weken. Deze vervangt de vaccinatie op 52 weken.
  Daarna 3-jaarlijks vaccineren of serologisch testen.

 

3. Titeren bij ongevaccineerde puppy’s

• Vanaf 6-9 weken titerbepaling (meestal is vaccineren niet nodig i.v.m. maternale immuniteit)
• Na 3 weken een nieuwe titerbepaling; geen meetbare maternale antilichamen: → Cocktail hond: CPV (parvo), CDV (distemper) en CAV-2 (hepatitis)
• Maternale antilichamen nog aanwezig: niet vaccineren maar 3-wekelijks titeren totdat er geen maternale antilichamen meer worden gemeten
• 3 tot 4 weken na vaccinatie: titerbepaling ter controle of vaccinatie is aangeslagen
• 1 jaar na titerbepaling: titerbepaling en de rest op geleide van titers (3-jaarlijks bij een positieve uitslag)
• Jaarlijks vaccinatie ziekte van Weil

 

4. Titeren bij gevaccineerde puppy (minst gebruikt op dit moment)

• Laatste vaccinatie puppy (CPV, CDV en CAV-2) vanaf 16 weken.
• Rond 20 weken een titerbepaling; geen meetbare antilichamen: Vaccinatie op maat
• 3 tot 4 weken na vaccinatie: titerbepaling ter controle of vaccinatie is aangeslagen.
  Indien negatief opnieuw vaccineren en daarna wederom een titerbepaling.
• Antilichamen gemeten: 1 jaar na titerbepaling: titerbepaling en de rest op geleide van titers (3-jaarlijks bij een positieve uitslag)

 

Besmettelijke hondenhoest

De vaccinatie voor de kennelhoest, oftewel de besmettelijke hondenhoest staat los van het titeren. Een puppy kan deze vanaf 9 weken toegediend krijgen.
Er zijn 2 manieren om deze te geven, via de neus (druppels) en middels een injectie.
De neusdruppels zijn binnen 5 dagen effectief, de injectie moet na 2 weken herhaald worden om effectief te zijn (dit is eenmalig, mits de injectie jaarlijks herhaald wordt).

Wij begrijpen dat deze schema’s voor sommigen erg verwarrend en ingewikkeld kunnen zijn, wij helpen je dan ook graag verder indien er vragen zijn.
Wanneer de hond 1 jaar is wordt deze uitgenodigd voor een jaarlijkse controle en eventuele vaccinatie of titertest.

 

Rabiës vaccinatie

Daarnaast is het nog belangrijk om te weten dat als je naar het buitenland gaat, de hond een rabiës vaccinatie nodig heeft.
Deze mag vanaf 12 weken gegeven worden. Na 3 weken is de werking optimaal.
Een rabiës vaccinatie mag enkel gegeven worden, als een hond een EU-paspoort heeft en een chip.

Titeren

 

Wat is titeren?

 

Bij titeren wordt er gekeken of een eerder toegediende vaccinatie is aangeslagen.
De test meet of er antilichamen, die voor bescherming zorgen, aanwezig zijn tegen bepaalde ziektes maar kan ook worden gebruikt om het juiste vaccinatiemoment bij pups en kittens te bepalen.
Dit kunnen we bij de hond doen voor 3 ziektes waartegen het zogenaamde DHP vaccin bescherming biedt, te weten CPV (Parvo), CDV (Distemper/Hondenziekte) en CAV (Adeno-2, infectieuze Hepatitis/besmettelijke leverziekte).

Bij de kat kan er alleen op FPV (Panleukopenie/kattenziekte) getiterd worden. Helaas is dit binnen onze praktijk nog niet mogelijk.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat in de meeste gevallen de beschermingsduur na de DHP-vaccinatie bij honden en de Panleukopenie-vaccinatie bij katten veel langer is dan wordt aangegeven in de bijsluiters. Wanneer de titertest aangeeft dat het dier nog beschermd is dan heeft opnieuw vaccineren geen enkele zin. Het lichaam ziet dit vaccin als indringer en moet hard aan het werk om deze uit te schakelen. Het lichaam wordt dan onnodig belast terwijl het niets oplevert.

Vaccinaties zijn absoluut noodzakelijk maar onder het motto ‘wat er niet ingaat, kan ook niet voor problemen zorgen’, gaan wij er sinds wij titeren bewuster mee om. Titeren is geen alternatief voor vaccineren. Integendeel: titeren en vaccineren gaan hand in hand samen maar wanneer de test aangeeft dat het dier nog beschermd is, waarom zouden we het dan doen?

 

Hoe werkt een titertest?

 

We nemen een heel klein beetje bloed af bij je hond. Bij een hond hebben we ongeveer 5 druppeltjes nodig.
Dit bloed wordt in de test gedruppeld, wij voegen daar een speciale vloeistof aan toe na 30 minuten weten we of jouw hond beschermd is en wel of geen vaccinatie nodig heeft. Is er nog voldoende bescherming dan wordt dit in het paspoort genoteerd en hoeft jouw dier pas over 3 jaar opnieuw te worden getiterd.

Er zijn dieren die al jaren beschermd zijn door slechts 1 vaccinatie die, doordat ze als pup vóór de eerste vaccinatie werden getiterd, op exact het juiste moment werd toegediend.
Ook zijn er dieren die eerst gevaccineerd werden, vervolgens werden getiterd en 6-7 jaar later na die vaccinatie nog steeds beschermd bleken te zijn.
Of, en dat is minder, dat er keurig gevaccineerd is, maar er dus helemaal geen bescherming bleek te zijn.
Dat laatste had je natuurlijk nooit verwacht toen je je dier hebt laten vaccineren!

 

Is jouw hond of kat altijd volgens schema gevaccineerd maar toch niet goed beschermd?

 

Helaas komt dat vaker voor dan we denken en juist dat maakt de titertest een waardevol instrument. We gaan er eigenlijk automatisch vanuit dat een vaccinatie altijd aanslaat maar helaas zien we met grote regelmaat dat dit helemaal niet zo vanzelfsprekend is.
Dit kan door verschillende factoren komen. Aan de hand van het vaccinatie- en/of titerverleden, wat in het paspoort staat genoteerd, kunnen we kijken op welke wijze we jouw hond of kat zo optimaal mogelijk beschermd kunnen krijgen. In de meeste gevallen slagen we hierin.
Slechts in een klein aantal gevallen lukt dit niet maar dan is dat wel heel goed om te weten zodat je hier rekening mee kunt houden als er besmettingen in jouw omgeving zijn.

 

‘Ik wil voor safe gaan en toch liever vaccineren.’

 

Wij respecteren natuurlijk jouw mening. Echter, zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, geeft een vaccinatie geen zekerheid over wat je ervan verwacht: ‘het bieden van bescherming’. Er zijn diverse oorzaken waarom een vaccinatie niet aanslaat.
Je gaat dus pas echt voor safe wanneer je je dier hebt laten titeren en hierdoor zeker weet dat jouw maatje al dan niet beschermd is.

 

Wij werken met de VacciCheck titertest

 

Als praktijk moeten we op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen en titeren is daar een mooi voorbeeld van.
De tijd staat niet stil en in 2020 werd er een nieuwe test geïntroduceerd: de RapidSTATUS™ Titertest™. Helaas is deze sinds de corona-periode NIET meer verkrijgbaar. Daarom werken wij weer met de VacciCheck. Deze is net zo betrouwbaar, het duurt alleen iets langer voordat je de uitslag krijgt.
Mocht er wel een vaccinatie nodig zijn, dan doen wij dit tegen gereduceerd tarief en indien mogelijk met een zo’n passend mogelijk vaccin.
Helaas zijn niet alle vaccincomponenten los verkrijgbaar en zijn wij hiervan afhankelijk van de producent van de vaccins.
Dus als we je adviseren om je dier op basis van de uitslag toch te vaccineren, dan valt dat misschien even tegen maar bedenk dan maar dat je anders niet eens had geweten dat jouw hond/kat (deels) onbeschermd rondliep.
Dan was je in de veronderstelling geweest dat jouw maatje goed beschermd was terwijl dit niet het geval was.

 

Voor welke dieren is titeren aan te bevelen?

 

Eigenlijk voor alle dieren waarvan niet bekend is wat hun beschermingsstatus is.
Weet jij of jouw dier goed beschermd is met de wetenschap dat vaccinaties niet altijd aanslaan?
Voor dieren met gezondheidsproblemen, auto-immuunziektes, huidproblemen, zwakkere gezondheid etc. is titeren een uitkomst. Dieren die niet gezond zijn mogen immers, volgens de bijsluiters van de vaccins, niet gevaccineerd worden.
Hoe fijn is het dan om te weten wat de beschermingsstatus is zodat je eventueel weet waar je rekening mee kunt houden in het geval er geen bescherming is.
En hoe fijn is het om te weten dat jouw hond of kat wel beschermd is zodat je je daar geen zorgen over hoeft te maken?

 

Grootste groep onbeschermde dieren

 

De grootste groep dieren die niet beschermd is, zijn dieren in hun eerste levensjaar. De meest voorkomende oorzaak is dat de vaccinatie werd toegediend op het moment dat deze dieren nog over maternale (tijdelijke) antilichamen van hun moeder beschikten waardoor deze niet aan kon slaan. Maar het komt ook voor dat een dier op een bepaald merk of type vaccin niet reageert en zo zijn er nog tal van oorzaken op te noemen waarom een vaccinatie niet altijd succesvol is.

 

Katten

 

Katten zijn veel moeilijker beschermd te krijgen dan honden. Ook hiervoor geldt dat ze meestal keurig gevaccineerd worden maar dat we niet weten of ze ook daadwerkelijk beschermd zijn. Katten kunnen getiterd worden op Panleukopenie, oftewel Kattenziekte.
Het heeft geen zin om te titeren op niesziekte (Herpes en Calici). 

Helaas is het titeren van katten nog niet mogelijk binnen onze praktijk. 

 

Puppy’s/kittens

Bij puppy’s en kittens werkt het weer iets anders omdat zij in de eerste uren na de geboorte de eerste tijdelijke antilichamen meekrijgen van hun moeder met de biest (eerste melk). De moeder moet dan natuurlijk wel over antilichamen beschikken want wat ze niet heeft, kan ze ook niet doorgeven.
Zolang de pups en kittens nog over deze tijdelijke (maternale) antilichamen beschikken, zal een vaccinatie in de meeste gevallen niet aanslaan.
Door te titeren kunnen we de daling van deze maternale antilichamen volgen en proberen we hen op het juiste moment te vaccineren.
In veel gevallen hoeft er dan maar 1x gevaccineerd te worden in plaats van 3 of 4 keer!
Is een pup of kitten al gevaccineerd dan kun je altijd het titertraject instappen om zodoende het juiste moment te laten bepalen voor het geven van de cocktail-vaccinatie (Distemper, Hepatitis en Parvo voor de hond, en Panleukopenie en niesziekte bij te kat).

Puppy’s krijgen volgens het oude vaccinatieschema rond 12 weken de laatste DHP-cocktail toegediend. Volgens het nieuwe schema is dit op 16 weken.
Indien deze cocktail met 12 weken werd toegediend adviseert de WSAVA om deze op de leeftijd van 16 weken te herhalen. Dit is omdat de kans, dat er op 12 weken nog maternale antilichamen aanwezig zijn, erg groot is.
Wat echter ook kan is om op zowel 16 als 20 weken een titerbepaling uit te laten voeren zodat je echt zeker weet of je pup heeft gereageerd op de vaccinaties. Mocht de 12 weken vaccinatie wel goed zijn aangeslagen dan scheelt dat in ieder geval een onnodige vaccinatie.
Indien het nieuwe vaccinatieschema wordt gehanteerd en er dus op 8, 12 en 16 weken wordt gevaccineerd dan volstaat 1 titerbepaling op de leeftijd van 20 weken.

Kittens krijgen volgens het oude vaccinatieschema op 9 en 12 weken, een cocktail tegen Panleukopenie, Herpes en Calici toegediend.
Volgens het nieuwe schema volgt er nog een cocktail op 16 weken. Indien deze met 12 weken werd toegediend adviseert de WSAVA om deze cocktail op de leeftijd van 16 weken te herhalen omdat de kans dat er op 12 weken nog maternale antilichamen aanwezig zijn, erg groot is.
Wat echter ook kan is om op zowel 16 als 20 weken een titerbepaling op Panleukopenie uit te laten voeren zodat je echt zeker weet of je kitten heeft gereageerd op de vaccinaties.
Indien het nieuwe vaccinatieschema wordt gehanteerd en er dus op 8, 12 en 16 weken wordt gevaccineerd dan volstaat 1 titerbepaling op de leeftijd van 20 weken.

 

Vanaf wanneer kun je je dier laten titeren?

 

Veel fokkers beginnen al met titeren in het nest vanaf 6-7 weken bij puppy’s en vanaf 9 weken bij kittens. Daarmee hopen zij dat ze op hét juiste moment 1x gevaccineerd kunnen worden in plaats van de serie van 3 puppy/kittenvaccinaties. Verder kan er op ieder moment getiterd worden mits er maar minimaal 3 weken zit tussen de laatste vaccinatie en het moment van titeren.
Zoals hierboven staat, werkt het bij pups en kittens anders dan bij volwassen honden maar wij helpen je daar graag mee. Omdat het bij katten/kittens alleen zinvol is om op Panleukopenie te titeren, is het wel raadzaam het vaccinatieschema voor Calici & Herpes te volgen.
Stel jezelf eens de vraag of je nu weet of je hond of kat wel goed beschermd is?
Wanneer het antwoord ‘nee’ is dan is dit het juiste moment om jouw dier te laten titeren!

 

Meer informatie

 

Het is heel moeilijk om alles over titeren in het kort uit te leggen. Heb je nog vragen of is er nog iets niet duidelijk?
Dan kun je uiteraard altijd bij ons terecht, wij helpen je graag.
Ook op de website van de distributeur van de RapidSTATUS™ TiterTest™ staat heel veel informatie voor diereigenaren (www.titertesten.nl).
Voor vragen, ervaringen en praktijkvoorbeelden kun je ook altijd terecht in de facebookgroep ‘Alles over Titeren’ (je kan ook op de afbeelding hieronder klikken).
Door deze groep, waar veel dierenartsen, paraveterinairen en diereneigenaren lid van zijn, is het titeren zo enorm gegroeid.
Dit is dé kennisbank over titeren!
Heb je nog vragen? Bel gerust of maak even een vrijblijvende afspraak.